25/8/13

Sobre Calpurnia Tate e outras lecturas alternativas.

A evolución de Calpurnia Tate de Jacqueline Kelly, publicada pola editorial KALANDRAKA en Faktoría K De Libros, en tradución de Carlos Acevedo.
En Texas, 1899, Calpurnia Tate ten 11 anos, un avó roñón, un pai propietario de grandes cultivos de algodón, unha nai con pretensións e sete irmáns varóns.
Un libro con moita e boa publicidade e está moi ben que se publique en galego; é ameno e moi doado de ler.
Por outra parte, e na miña opinión, resulta manido, pueril, pretencioso e didactista. Alá vai!
Non aporta nada novo, os personaxes son estereotipos xa coñecidos.
Resulta pueril porque está escrito en primeira persoa, pero a voz que escoitamos é a dunha adulta que pretende ser unha nena; reivindicativa sen sair do politicamente correcto.
Pretencioso porque utiliza un texto A orixe das especies de Darwin para encabezar cada capítulo, sen que este encabezamento aporte sentido ao desenvolvemento da historia.
Didactista porque toca todos os temas de actualidade como un manual de valores, guía de correcta opinión e crítica constructiva.
E aínda así, lino dun tirón, gustoume (daquela maneira) e felicito á editorial por poñer á nosa disposición unha boa tradución nun tempo prudencial.

Pregúntome, iso sí, por que non existe ou non se actualiza a publicación doutras alternativas para min moito máis interesantes:
Para quen queira coñecer a vida común do sur dos EEUU de finais do s. XIX, hai  un libro escrito en primeira persoa,  expresivo e natural, un libro sen pretensións didácticas e máis profundo do que parece; falo de As aventuras de Tom Sawyer (1876) de Mark Twain e para coñecer o entorno social da época nada mellor que As aventuras de Huckleberry Finn (1884) do  mesmo autor. Hai unha versión en galego de Tom Sawyer, en Xerais, en tradución de Xosé Ramón Díaz Fontao, do ano 1995, que foi reeditada (non sei se actualizada) no 2004.
 Se o voso interese vai pola vía da natureza, nos vos perdades “Mi familia y otros animales” de Gerald Darrell, el era un naturalista e conta a súa experiencia de neno curioso, atraído pola natureza, en primeira persoa con gracia e sen concensións. Un libro para aprender rindo. As súas continuacións “Bichos y demás parientes” y “El jardín de los dioses” están ben, moi ben; pero non teñen a frescura do primeiro. Do mesmo autor e para ler con (acompañando) alumnado xa maior é unha obra imprescindible “El pájaro Burlón”.



Non coñezo traducción ao galego de ningún deles.
Sen sair de Galicia non deberíamos esquecer os libros de  Marilar Aleixandre na súa doble vertente de bióloga e escritora, que enganchan aos rapaces cunha redación directa, moi en sintonía coa fala dos adolescentes, sen edulcorantes: A formiga coxa, 1989, Edicións Xerais, A expedición do Pacífico. Vigo, Xerais 1994, O rescate do peneireiro, Xerais 1990,Robinson contado polas alimarias, 2011, Oxford.

 E que dicir de Agustín Fernández Paz? A el témolo presente, pero ao mellor non lembramos algunha das súas obras especialmente comprometidas coa defensa do medio como: .As flores radiactivas, 1990, Xerais ou  As fadas verdes, 1999, Edicións S. M.